Śrutowanie
Śrutowanie metalu
Śrutowanie to jedna z wielu metod obróbki elementów stalowych. Proces ten powszechnie stosowany wpływa nie tylko na zewnętrzny wygląd metalu, ale również wzmacnia jego strukturę oraz uszlachetnia powierzchnię. W związku z licznymi podobieństwami śrutowanie jest często nazywane piaskowaniem, jednak oba procesy różnią się między sobą. Na czym dokładnie polega śrutowanie oraz jakie są te różnice? Odpowiadamy.
Śrutowanie stali, metalu
Śrutowanie stali w procesach produkcyjnych staje się dzisiaj wymogiem nie do ominięcia. Elementy i detale stalowe, stanowią bardzo często o trwałości całości produktu finalnego. Ich stan nie może budzić żadnych wątpliwości. Dlatego też odpowiednie zabezpieczenie antykorozyjne staje się koniecznością gwarantującą utrzymanie zadanych właściwości. Kolejnym atutem śrutowania jest poprawienie estetyki obrabianych detali. I choć nie jest to czynnik determinujący, to jednak w dzisiejszych czasach, bardzo często brany pod uwagę.
Czym jest śrutowanie? Na czym polega śrutowanie?
Śrutowanie jest procesem polegającym na oczyszczaniu elementów stalowych za pomocą materiałów posiadających wysokie właściwości ścierne. Strumień ścierniwa wytwarzany jest przy pomocy sprężonego powietrza lub tworzy go siła ośrodkowa turbiny, zwanej czasami kołem rzutowym. Proces śrutowania ma wiele zastosowań, jednak najważniejszym jest oczyszczanie powierzchni stalowych oraz przygotowywanie ich do pokrycia nową powłoką ochronną. Z uwagi na bezpieczeństwo oraz możliwość łatwego odzyskiwania materiału ściernego, proces śrutowania często odbywa się w specjalistycznych kabinach śrutowniczych, nazywanych również komorami. Metoda ta wciąż jest doskonalona pod kątem technologicznym, a także w celu zapewnienia jak najwyższego poziomu bezpieczeństwa osoby obsługującej proces.
Proces śrutowania wykorzystywany jest najczęściej do oczyszczania powierzchni metalowych. Nadaje on im lekkiej chropowatości, która stanowi idealną bazę do dalszego pokrywania powłokami ochronnymi, które charakteryzują się lepszą przyczepnością. Energia ścierniwa pochodząca ze sprężonego powietrza lub koła turbiny uderza z dużą prędkością oraz siłą w obrabiany materiał, co umożliwia usuwanie niechcianych warstw rdzy lub starych powłok lakierniczych i farbiarskich. Śrutowanie nie tylko czyści obrabianą powierzchnię, ale również ją wzmacnia. Śrutowanie znajduje jednak coraz częstsze zastosowanie w obróbce elementów kamiennych lub betonowych. Pozwala uzyskać zadaną chropowatość tworząc zamierzony architektonicznie efekt wizualny.
Do przeprowadzenia śrutowania metali wykorzystuje się różnorodne materiały ścierne. Specjaliści najchętniej wybierają:
- Śrut staliwny
- Korund
- Piasek
- Rozdrobnione szkło
- Garnet
O wyborze właściwego materiału ściernego decyduje w dużej mierze planowany efekt końcowy. Jeśli uzyskane rezultaty nie są zadowalające, warto spróbować innego materiału ściernego, który może przynieść znacznie lepsze efekty pracy. Na efektywność wykonywania piaskowania olbrzymi wpływ mają: ciśnienie sprężonego powietrza lub cieczy, kąt strumienia oraz odległość dyszy od obrabianej powierzchni.
Proces piaskowania może być prowadzony na sucho lub może być wspomagany poprzez dodanie wody. Użyta w tym procesie woda może pełnić tylko i wyłącznie funkcję ograniczającą pylenie. Może jednak być także podawana w większej ilości i wtedy dodatkowo możemy wykorzystać jej walory myjące Oczywiście w obu przypadkach należy liczyć się z szybszym utlenianiem elementów metalowych. Prowadzenie procesu piaskowania metodą na sucho, wiąże się ze stosunkowo dużym zapyleniem. W związku z powyższym wykonywanie takich prac jest mocno ograniczone tylko do miejsc, w których jest to konieczne.
Śrutowanie – stopnie czyszczenia powierzchni
Regulacja parametrami pracy oraz szeroki wybór ścierniw pozwala na uzyskiwanie różnych efektów. Poniżej przedstawimy przykładowe stopnie czyszczenia powierzchni, które można osiągnąć podczas śrutowania.
- Klasa Sa 1 – likwiduje tłuste plamy, rdzę, powłokę malarską oraz obce zanieczyszczenia.
- Klasa Sa 2 – dopuszczalne są szczątkowe zanieczyszczenia przylegające do powierzchni.
- Klasa Sa 2,5 – akceptowalne są drobne ślady zanieczyszczeń, np. w postaci kropek.
- Klasa Sa 3 – daje efekt stali jednolitej metalicznie. Do osiągnięcia wyłącznie dla nowych elementów.
Różnica między śrutowaniem a piaskowaniem
Jak sama nazwa wskazuje, podstawowa różnica między tymi procesami bierze się z używanego medium obróbczego. Śrutowaniem nazywamy proces, podczas którego używamy śrutu do oczyszczania powierzchni. Proces ten ze względu na możliwość wielokrotnego użycia ścierniwa prowadzony jest najczęściej w urządzeniach śrutowniczych, w których obieg ścierniwa jest zamknięty. Wielokrotne użycie materiału ściernego pozwala minimalizować koszt obróbki. Niewątpliwą zaletą śrutowania jest także niski stopień powstającego zapylenia. Źródłem powstającego pyły jest zasadniczo tylko zabrudzenie, samo ścierniwo wzmaga pylenie w minimalnym stopniu.
W procesie piaskowania, materiałem ściernym jest piasek kwarcowy. Ze względu na jego właściwości pylące, jest ścierniwem, który jest stosowany tylko i wyłącznie w sytuacjach, w których inne metody nie znajdują zastosowania. Terminem piaskowania określa się też potocznie metodę obróbki strumieniowo-ściernej przy użyciu innych ścierniw takich jak szlaka pomiedziowa, korund, elektrokorund, łupiny orzechów czy mączka kukurydziana. Zastosowanie danego materiału ściernego jest determinowane zadanym efektem. Podobnie jak w przypadku śrutu koszt niektórych ścierni wymusza pracę w obiegu zamkniętym.
Ze względu na wysoką pylność ścierniw mineralnych proces piaskowania może być wspomagany użyciem wody. Stosując odpowiednie dysze możemy prowadzić ten proces w osłonie wodnej ograniczającej pylenie. Możemy także doprowadzając większą ilość wody wykorzystać także walory myjące wody.
Jaki jest cel obróbki strumieniowo-ściernej?
Najczęściej celem jest uzyskanie właściwie przygotowanej powierzchni, dającej możliwość zabezpieczenia antykorozyjnego. Jednakże mnogość możliwości jakie daje śrutowanie pozwala na zastosowanie w indywidualnie wybranych aplikacjach. Dlatego ze śrutowania korzystamy przy modernizacji, konserwacji i zabezpieczeniu konstrukcji, urządzeń lub gotowych produktów. Obróbka strumieniowo-ścierna oferuje śrutownice m.in. do:
- oczyszczanie powierzchni,
- usunięcie powłok malarskich, rdzy i zanieczyszczeń,
- ujednolicenie powierzchni,
- usunięcie skutków poprzednich obróbek,
- nadanie odpowiedniej chropowatości w celu przygotowania powierzchni pod malowanie, metalizację natryskową, laminowanie.
Zobacz także:
